Co to jest dojrzewanie płciowe według skali Tannera?
Wprowadzenie do skali Tannera
Skala Tannera to kluczowe narzędzia w medycynie, które umożliwiają określenie stopnia płciowej dojrzałości dzieci i nastolatków, ale również są pomocne w ocenie dojrzałości płciowej osób dorosłych. Podstawą oceny w skali Tannera jest budowa płciowych narządów zewnętrznych oraz piersi. Nazwa skali pochodzi bezpośrednio od nazwiska jej twórcy, brytyjskiego lekarza Jamesa Mourilyana Tannera. Skala Tannera jest często wykorzystywana przez pediatrów, którzy za jej pomocą oceniają stopień dojrzewania płciowego zarówno u dziewcząt, jak i u chłopców. Narzędzie to jest integralnym elementem oceny rozwoju dzieci i młodzieży
Zasada działania skali Tannera
Podstawowe zastosowanie skali Tannera polega na klasyfikacji chłopców i dziewcząt pod kątem ich płciowego rozwoju. Aby oszacować konkretne stadium dojrzewania, na którym w danym momencie znajduje się badany, konieczność dokonania oceny wyglądu piersi i okolic łonowych u dziewczynek oraz wielkości jąder, prącia, moszny i owłosienia łonowego u chłopców. Skala Tannera zakłada istnienie dwóch wersji – jedna opracowana specjalnie dla dziewcząt, a druga dla chłopców. Każda z wersji skali obejmuje pięć stadiów rozwoju płciowego, począwszy od okresu przed rozpoczęciem procesu dojrzewania (pokwitanie), aż po osiągnięcie pełnej dojrzałości płciowej.
Praktyczne zastosowanie skali Tannera
W praktyce używanie skali Tannera dla dziewcząt nie wymaga żadnych specjalnych przyrządów. Pediatra dokonuje oceny rozwoju pacjentki poprzez szczegółowe przyglądanie się jej budowie ciała. Inaczej jednak wygląda sytuacja w przypadku chłopców.
Tutaj klasyfikacja według skali Tannera wymaga zastosowania konkretnego narzędzia, a mianowicie orchidometru. To przyrząd służący do oceny wielkości i objętości jąder. Składa się z szeregów owali o różnej wielkości nawleczonych na sznurek, które umożliwiają dokładne określenie, na którym etapie dojrzewania płciowego znajduje się badany chłopiec w konkretnym momencie czasu. W orchidometrze owale odpowiadają swoją objętością od 1 do 25 mililitrów.
Ważne uwagi dotyczące skali Tannera
Skala Tannera stosowana jest nie tylko przez pediatrów, ale także przez ogólnych lekarzy rodzinnych podczas rutynowych badań dzieci, jak również przez pediatrów endokrynologów. Ze względu na intymny charakter badania zaleca się, aby w przypadku chłopców oceny dokonywał lekarz mężczyzna, natomiast w przypadku dziewczynek idealnie byłoby, gdyby oceny dokonała lekarka. Ocena stanu płciowego dojrzewania według skali Tannera ma kluczowe znaczenie z punktu widzenia możliwości wykrycia nieprawidłowości i odchylenia od normy. Wcześnie wykryte nieprawidłowości mogą być podstawą do wprowadzenia odpowiedniego leczenia, jak na przykład terapii hormonalnej.
